“Hier wonen geeft meer rust”

Katja en Elena

Katje en Elena

Sinds 2022 vangt de gemeente Oosterhout Oekraïners op die hun huis en familie moesten verlaten door de oorlog. Hoe ziet hun leven hier eruit en wat betekent ‘toekomst’ voor hen? Katja Krasniukova en Elena Borysova wonen drie jaar in Oosterhout en geven een inkijkje in hun leven.

In onze gemeente zijn 292 voorlopige opvangplaatsen voor Oekraïners gerealiseerd, verdeeld over vijf locaties. Buurstede is er een van. In het gebouw is ruimte voor 19 Oekraïense bewoners. Ze delen de woonkamer en grote keuken, maar hebben een eigen kamer met douche, toilet en klein keukenblokje. Katja en Elena wonen bijna een jaar op locatie Buurstede. Daarvoor woonden ze allebei op locatie Amphia in voormalig ziekenhuiskamers. Daar is plek voor honderd mensen. Katja: “De meeste kamers hebben er ook eigen sanitaire voorzieningen, maar je woont met anderen op de kamer. Ik ben heel blij dat ik hier een eigen plekje heb met meer privacy.” Elena vult aan: “De communicatie met de gemeente is goed. Het is helder wat wel en niet kan en wat de huisregels zijn. En we hebben uitzicht, de ramen op deze locatie zijn groot. Ook hebben we eigen sleutels om onze kamer af te sluiten. Hier wonen geeft meer rust.”

 

Alles anders

Katja en Elena komen allebei uit Oost-Oekraïne. Katja vluchtte in 2022 voor de oorlog, Elena komt uit de regio Donetsk waar de oorlog in 2014 begon. Ze raakte ernstig gewond en was meer dan een maand van haar dochter gescheiden. Na haar revalidatie begon ze in 2016 opnieuw in Kiev. In 2022 vluchtte ze met haar dochter en kwam in Nederland terecht. Elena: “In het begin was het moeilijk om te wennen. Alles was anders; de taal, de manier van communiceren, de omgeving. Nu vind ik het prettig. Ik hou van de prachtige natuur en van lachende mensen. Hier kun je eenvoudig ‘hallo’ zeggen tegen vreemden.” Katja vult aan: “In het begin moest ik wennen aan de openheid en directheid van Nederlanders. Nu houd ik ervan. Oekraïners zijn meer gesloten.” Elena lacht: “Ik mis wel de barbecueplaatsen. In Oekraïne is het gebruikelijk om met familie en vrienden samen te komen na een werkdag om te barbecueën als ontspanning.”

 

Werken in de zorg

Beide vrouwen voelen zich veilig in Oosterhout. Ze kunnen zichzelf zijn en hebben werk gevonden, waardoor ze echt onderdeel uitmaken van de Oosterhoutse samenleving. Katja werkt al twee jaar in een verzorgingshuis. “Ik vind het leuk om daar te werken. Het is soms zwaar, want in de zorg is altijd personeelstekort. Maar ik probeer positief te blijven. Ik ken de mensen en heb fijne collega’s. In Oekraïne was ik lerares, maar om hier les te kunnen geven, moet ik eerst de Nederlandse taal nog beter beheersen. Ik probeer dagelijks iets aan taal te doen en volg iedere week taallessen. Ik heb nu mijn lievelingsboek ‘De kleine prins’ gekocht in het Nederlands om het lezen te oefenen. Ik vind het leuk om de taal te leren en kan mensen dan ook beter begrijpen.”

 

Een nieuwe baan en taal

Elena werkt bij een organisatie voor medische hulpmiddelen. “Ik vind het fijn om te kunnen werken en heb goed contact met mijn collega. Wat me opvalt is dat de verhouding tussen leidinggevenden en medewerkers hier niet zo hiërarchisch is. Leidinggevenden zitten gewoon aan dezelfde tafel tijdens de lunch en zijn toegankelijk. Het contact is meer vrij dan in Oekraïne. Dat is plezierig. Ik vind het wel moeilijk om Nederlands te leren. Misschien komt het door de stress want voorheen leerde ik gemakkelijk. Maar het is belangrijk, dan heb ik meer mogelijkheden om een goede baan te vinden. In Oekraïne begon ik mijn carrière als technicus en ben ik doorgegroeid naar teamleider.”

 

Tijd voor hobby’s

Als Katja vrij is wandelt ze graag met vrienden door de stad, of ze trekken er een dagje op uit. “En mijn moeder woont ook hier, dus regelmatig ga ik bij haar eten”, glimlacht ze. Elena tekent, fotografeert en naait graag. “Ik vind het leuk om mijn kleding om te toveren tot iets nieuws en verbeter mijn kamer voortdurend met decoraties. Maar mijn dochter heeft écht talent. In de gemeenschappelijke woonkamer hangen twee schilderijtjes die zij heeft gemaakt.”

 

Onzekere toekomst

Hoewel Elena en Katja hun leven proberen vorm te geven in Oosterhout, is over de toekomst nadenken lastig. Katja: “Mijn partner, familieleden en vrienden zijn nog in Oekraïne. Mannen tussen de 18 en 60 jaar mogen het land niet uit, anderen zijn bang om te vluchten. De situatie verandert voortdurend. Ik probeer er niet te veel over na te denken en kijk niet te ver vooruit. Ik ben dankbaar dat ik voor nu veilig ben en hier mag wonen en werken, maar ik mis mijn naasten.” Elena herkent de onzekerheid. “Ik weet niet hoe morgen eruitziet. Ik heb mijn moeder, zus en petekind al elf jaar niet kunnen knuffelen. Alleen online kan ik ze zien. Voor nu is het beter om hier te zijn voor mijn dochter. Ik ben dankbaar voor de steun die ik vanaf dag één hier in Oosterhout heb gekregen.”

 

Richtlijn Tijdelijke Bescherming

Oekraïners in Nederland mogen hier direct verblijven en werken. Ook hebben ze toegang tot gezondheidszorg en onderwijs zonder dat ze een reguliere asielprocedure hoeven doorlopen. Deze bescherming geldt zolang de situatie in Oekraïne hen verhindert om veilig terug te keren. De Richtlijn Tijdelijke Bescherming geldt op dit moment tot minimaal maart 2026. 

 

Meer informatie over opvang in Oosterhout? Ga naar de pagina aandachtsgroepen voor meer informatie.